आपण विविध कारणांसाठी गुंतवणूक करतो , जसे की आपले पैसे गुंतवणे ते वाढवणे किंवा आपल्या मुलांना पुढील शिक्षणासाठी . गुंतवणूक अत्यावश्यक असली तरी, त्यात एक गोष्ट महत्वाची आहे ज्याकडे बरेच लोक दुर्लक्ष करतात आणि ती म्हणजे नॉमिनी (Nominee) नियुक्त करणे. नॉमिनी नियुक्त करणे खरोखर आवश्यक आहे कारण ते तुमची गुंतवणूक सुरक्षित ठेवते.
माणसाचे जीवन हे अप्रत्याशित असू शकते आणि आपण सर्वोत्कृष्ट प्रयत्न करूनही, जीवन आपल्या मार्गाने पूर्णपणे अनपेक्षित आहे. तुम्हाला काही झाले तर तुमच्या कष्टाने कमावलेल्या पैशाचे आणि तुमच्या गुंतवणुकीचे काय होईल? म्हणून याचा विचार करा!
आता आपण नॉमिनी म्हणजे काय आणि नॉमिनीचे महत्त्व पाहू.
नॉमिनी म्हणजे काय ? - Who Is A Nominee?
एखाद्या गुंतवणुकदाराचा किंवा व्यक्तीचा मृत्यू झाल्यास, ज्या व्यक्तीला किंवा व्यक्तींना त्याचे पैसे मिळतील त्यांना नॉमिनी किंवा नामनिर्देशित असे म्हणतात. नॉमिनी हा त्या व्यक्तीचा मालमत्ता, निधी आणि गुंतवणुकीचा लाभार्थी असतो.
यामध्ये असणारे आर्थिक स्वरूप पाहता, नॉमिनी हा शक्यतो आपल्या कुटुंबातील जवळचा सदस्य असतो जो आपला जोडीदार, मुले, पालक किंवा आपल्या कुटुंबाबाहेरील आपल्या जवळची व्यक्ती असू शकते.
नामांकन (Nomination) म्हणजे काय?
गुंतवणुकीतून किंवा मालमत्तेतून मिळणारी रक्कम प्राप्त करण्यासाठी तुम्ही लाभार्थीची नियुक्ती करत असलेल्या प्रक्रियेला नामांकन म्हणतात. गुंतवणुकदाराच्या निधनानंतर, ही रक्कम नॉमिनीला दिली जाते. तुम्ही खालीलपैकी कोणताही तुमचा नॉमिनी (Nominee) बनवू शकता आणि तुम्ही कोणत्या प्रकारची गुंतवणूक करत आहात यावर ते अवलंबून आहे:
- पालक
- जोडीदार
- कुटुंबातील आणखी एक सदस्य
- भावंड
- मुले
- मित्र
- तुम्ही अल्पवयीन व्यक्तीला तुमचा नॉमिनी बनवण्याचा निर्णय घेतल्यास, तुम्हाला नियुक्ती म्हणून काम करणाऱ्या त्यांच्या पालकाचा तपशील द्यावा लागेल.
नामांकनाचे महत्त्व
नामनिर्देशन नियुक्त करण्यामागे एक प्रमुख कारण आहे म्हणजे एखाद्या व्यक्तीचा मृत्यू झाल्यास, त्यांची गुंतवणूक त्यांच्या नॉमिनीला हस्तांतरित केली जाऊ शकते. जर कोणीही नॉमिनी नियुक्त केले नसेल तर, कुटुंब किंवा कायदेशीर वारसांना मृत व्यक्तीची गुंतवणूक आणि मालमत्ता प्राप्त करण्यासाठी दीर्घ आणि त्रासदायक प्रक्रियेतून जावे लागते .
नामनिर्देशन नसल्यास मालमत्ता प्राप्त प्रक्रियेस होण्यास दीर्घ प्रतीक्षा आणि विलंब होऊ शकतो. त्यांना त्यांची स्थिती सिद्ध करणारी इच्छापत्र, प्रमाणपत्र किंवा इतर कागदपत्रे सादर करावी लागतील. अशा परिस्थितीमुळे नियुक्त न केलेल्या नामांकित व्यक्तीसाठी किंवा जवळच्या नातेवाईकांसाठी विलंब आणि तणाव निर्माण होऊ शकतो.
जर एखाद्या नॉमिनीला नियुक्त केले असेल, तर त्यांना फक्त त्यांच्या नावावर गुंतवणूक हस्तांतरित करण्यासाठी दावा करताना त्यांचा पत्ता पुरावा, बँक तपशील आणि आयडी प्रदान करणे आवश्यक आहे.
त्यामुळे, गुंतवणुकीचे हस्तांतरण अतिशय सुरळीत आणि निर्बाध होते.
तुम्ही तुमचा नॉमिनी बदलू शकता का?
तुम्ही तुमचा नॉमिनी कधीही बदलू शकता. तुम्ही तुमचा नॉमिनी ऑनलाइन प्रक्रियेतून सहजपणे बदलू शकता-किंवा तुमच्या गुंतवणूक शाखेत प्रत्यक्ष जाऊन बदलांसाठी आवश्यक कागदपत्रे सबमिट करू शकता .
नामांकन आवश्यक आहे का?
कौटुंबिक सदस्य किंवा प्रिय व्यक्तीचे नामांकन करणे अत्यावश्यक आहे कारण व्यक्तीचा मृत्यू झाल्यास तो नामांकित व्यक्तीला समस्यांपासून वाचवेल. आपल्या देशातील बँकांमध्ये हजारो कोटींचा दावा न केलेला पैसा पडून आहे. ही खाती अशी आहेत जिथे बँक धारकाने पैसे जमा केले आहेत आणि त्यानंतर त्याचा मृत्यू झाला आहे, आणि पैसे बँकेकडे पडून आहेत कारण त्याच्या खात्याला कोणीही नामनिर्देशित केले नाही.
यावरून एखाद्याला नॉमिनी म्हणून नॉमिनेट न केल्याने कोणकोणत्या समस्यांचा सामना करावा लागतो हे सिद्ध होते. तुम्ही ऑनलाइन नामनिर्देशित व्यक्तीची नियुक्ती करू शकता किंवा फक्त तुमच्या गुंतवणूक शाखेला भेट देऊ शकता आणि नॉमिनेशन करू शकता .
नामनिर्देशित व्यक्तीची नियुक्ती करताना लक्षात ठेवण्यासारखे मुद्दे
- नामनिर्देशित व्यक्तीचे गुंतवणूकदारासोबतच्या संबंधांसह संबंधित तपशील प्रदान करा
- सामान्यपणे "पत्नी" किंवा "मुले" असे लिहिण्याऐवजी तुमच्या नॉमिनीची विशिष्ट नावे आणि तपशील नमूद करा.
- तुमचा नॉमिनी म्हणून एखादा अल्पवयीन असल्यास कायदेशीर पालक किंवा नियुक्तीचा तपशील द्या
- तसेच, जर तुम्ही 1 पेक्षा जास्त नॉमिनी नियुक्त करू इच्छित असाल तर, तुम्हाला प्रत्येक नामनिर्देशित व्यक्तीला नियुक्त केलेले नामनिर्देशन % (एकूण 100%) उघड करणे आवश्यक आहे.
उदाहरणार्थ,
जर तुम्ही विवाहित पुरुष असाल ज्यामध्ये तुम्हाला , 2 मुले असतील, तर तुम्ही तुमच्या प्रक्रियेच्या 60% साठी तुमच्या पत्नीला नामनिर्देशित करण्याचा निर्णय घेऊ शकता आणि तुमच्या मुलांना प्रत्येकी 20% नामनिर्देशित करू शकता, कोणत्याही दुर्दैवी घटनेच्या बाबतीत. तुमची मुले, जर अल्पवयीन असतील, तर ते मोठे होईपर्यंत तुमचे वडील/आई नियुक्ती म्हणून काम करू शकतात.
निष्कर्ष
आम्‍ही तुम्हाला तुमच्या नामांकनाची औपचारिकता पूर्ण करण्याचा सल्ला देतो कारण तुमच्‍यासोबत काही अनपेक्षित घडल्यास तुम्ही तुमच्या प्रियजनांना अनेक त्रासांपासून वाचवाल. कोणतीही दुर्दैवी घटना घडल्यास आपल्या प्रियजनांना ही मोठी मदत होईल.
आता तुम्हाला नॉमिनी निवडण्याचे महत्त्व माहित झाले आहे तसेच तुमच्या सर्व गुंतवणुकीसाठी नॉमिनी नेमणे देखील खूप सोपे आणि ऑनलाईन उपलब्ध आहे.
धन्यवाद ...
.png)
Do not enter any spam link in comment box