जगातील टॉप 10 सर्वात मोठ्या स्टॉक एक्सचेंजची माहिती

या लेखात आपण जगातील टॉप टेन स्टॉक एक्स्चेंज पाहणार आहोत. अव्वल स्थानांवर विकसित देशांचे वर्चस्व असले तरी विकसनशील देश सुद्धा आता चांगली पकड घेत आहे, या यादीत चीन आणि दक्षिण आशिया यांचा समावेश आहे.जगभरातील सरकारे आता जगभरातील स्टॉक मार्केटमधील गुंतवणुकीवरील निर्बंध कमी करत आहेत. उदाहरणार्थ, भारतात, रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडिया (RBI) ने 2004 मध्ये परदेशात परकीय चलन पाठवण्यावरील निर्बंध कमी केले. यामुळे भारतीयांना यूएस एक्सचेंजमध्ये यूएस स्टॉकमध्ये गुंतवणूक करता येते.

10. बॉम्बे स्टॉक एक्सचेंज (BSE), भारत

ब्रिटीश राजवटीत १८७५ मध्ये स्थापन झालेला ,बीएसई हा आशियातील पहिला शेअर बाजार आहे.
BSE मध्ये 5,500 हून अधिक सूचीबद्ध कंपन्या आहेत, ज्यामुळे ते सर्वात मोठ्या संख्येने सूचीबद्ध शेअर असलेले एक्सचेंज बनते.
BSE चे एकूण बाजार भांडवल US$3.5 ट्रिलियन आहे.
S&P BSE SENSEX हे BSE चे मुख्य इंडेक्स आहे ज्यात ३० कंपन्यांचा समावेश होतो . एक्सचेंज ब्राझील, रशिया, चीन आणि दक्षिण आफ्रिका यांसारख्या क्षेत्रांमध्ये इक्विटीसाठी एक्सपोजर ऑफर करते.

9. टोरोंटो स्टॉक एक्सचेंज (TSX), कॅनडा

1861 मध्ये स्थापित, टोरंटो स्टॉक एक्सचेंज ही TMX ग्रुप (TSE: X) च्या वित्तीय सेवा कंपनीची पूर्ण मालकीची उपकंपनी आहे.
2,200 पेक्षा जास्त सूचीबद्ध कंपन्यांसह, TSX चे एकूण बाजार भांडवल US$3.1 ट्रिलियन आहे.
विशेष म्हणजे, TSX चा खाणकाम, तेल आणि वायू कंपन्यांशी जास्त संबंध आहे.
त्यांचा प्रमुख निर्देशांक मानक (S&P)/TSX 60 आहे, ज्यावर प्रामुख्याने ऊर्जा कंपन्यांचे वर्चस्व आहे.
याव्यतिरिक्त, टॉप 100 कंपन्यांचा TSX कंपोझिट इंडेक्सद्वारे मागोवा घेतला जाऊ शकतो, जे टोरंटो स्टॉक एक्सचेंजचे अंदाजे 70% मार्केट कॅपिटलायझेशन आहे .

8. लंडन स्टॉक एक्सचेंज (LSE), युनायटेड किंगडम

जगातील सर्वात जुन्या स्टॉक एक्स्चेंजपैकी, लंडन स्टॉक एक्सचेंज हे एक आहे ज्याची स्थापना 1801 मध्ये झाली होती.
LSE वर अंदाजे 3,000 कंपन्या सूचीबद्ध आहेत, ज्यांचे एकूण बाजार भांडवल US$4.13 ट्रिलियन इतके आहे.
LSE वरील मुख्य निर्देशांक फायनान्शियल टाइम्स आणि लंडन स्टॉक एक्सचेंज (FTSE) 100 निर्देशांक आहे.

7. शेन्झेन स्टॉक एक्सचेंज (SZSE), चीन

या यादीतील सातव्या क्रमांकावर शेन्झेन स्टॉक एक्सचेंज आहे ज्याचे बाजार भांडवल US$5.24 ट्रिलियन आहे.
1990 मध्ये स्थापित, SZSE हे शांघाय स्टॉक एक्सचेंज नंतर चीनमधील दुसरे सर्वात मोठे स्टॉक एक्सचेंज आहे.
चीनच्या बाजारपेठेत अल्पसंख्येच्या गुंतवणूकदारांच्या मालकीचे बहुतांश समभाग असल्याने, बाजारातील तणावाच्या अगदी थोड्याशा चिन्हामुळे किमतीत मोठ्या प्रमाणात बदल होऊ शकतो.
बहुतेक कंपन्या चीनमध्ये आहेत आणि रॅन्मिन्बीमध्ये व्यापार करतात.
तसेच, SZSE शेअर्सच्या दोन सेटसाठी ट्रेडिंग प्लॅटफॉर्म प्रदान करते, “A” शेअर्सचा व्यापार स्थानिक चलनात होतो तर “B” शेअर्स यूएस डॉलरमध्ये व्यापार करतात आणि परदेशी गुंतवणूकदारांसाठी योग्य आहेत.

6. टोकियो स्टॉक एक्सचेंज (TSE), जपान

टोकियो स्टॉक एक्स्चेंज हे टोशो म्हणूनही ओळखले जाते, याचे मुख्यालय टोकियो, जपान येथे आहे.
TSE ची स्थापना 1878 मध्ये झाली आणि 3,700 कंपन्यांची सूची आहे ज्यांचे बाजार भांडवल US$5.67 ट्रिलियन आहे.
TSE वरील दोन प्रमुख निर्देशांक टोकियो प्राइस इंडेक्स (TOPIX) आणि Nikkei 225 आहेत.
TOPIX कंपन्यांना रँक करण्यासाठी फ्री-फ्लोट कॅपिटलायझेशन-वेटेड मेट्रिक वापरते, तर Nikkei 225 किंमतीनुसार शीर्ष 225 समभागांमध्ये स्थान मिळवते.
1990 च्या दशकात जपानमधील रिअल इस्टेट आणि स्टॉकच्या किमती वाढल्या, ज्यामुळे शेअर बाजारात मोठी घसरण झाली ज्याचा गंभीर आर्थिक परिणाम झाला.
या कालावधीला सामान्यतः जपानचे हरवलेले दशक असे संबोधले जाते.

5. हाँगकाँग स्टॉक एक्सचेंज (HKEX), हाँगकाँग

हाँगकाँग हे जगातील प्रमुख आर्थिक केंद्रांपैकी एक मानले जाते .
हाँगकाँग स्टॉक एक्सचेंजची स्थापना 1891 मध्ये झाली आणि ते आशियातील तिसऱ्या क्रमांकाचे सर्वात मोठे एक्सचेंज आहे.
तसेच, त्याच्या 2200 पेक्षा जास्त सूची असलेल्या कंपन्या आहेत, त्यापैकी 50% मुख्य भूप्रदेश चीनमधील आहेत.
HKEX चे सध्याचे बाजार भांडवल US$ 43.6 ट्रिलियन आहे, जेथे शीर्ष 20 कंपन्या बहुतेक बाजार भांडवल बनवतात.

4. युरोपियन न्यू एक्सचेंज टेक्नॉलॉजी (EURONEXT), युरोप

युरोनेक्स्ट हे एक बहु-राज्य स्टॉक एक्सचेंज आहे जे नेदरलँड्समधील आम्सटरडॅम येथे आहे.
तसेच, युरोनेक्स्टकडे 1,300 पेक्षा जास्त कंपन्या सूचीबद्ध आहेत ज्यांचे एकूण बाजार भांडवल US$6.65 ट्रिलियन आहे.
सर्वात प्रबळ निर्देशांक ब्लू-चिप युरोनेक्स्ट 100 आहे, ज्यामध्ये 100 सर्वात मोठे आणि सर्वाधिक द्रव साठा असणारे शेअर्स समाविष्ट आहेत.

3. शांघाय स्टॉक एक्सचेंज (SSE), चीन

जगातील दुसऱ्या क्रमांकाची अर्थव्यवस्था असलेल्या चीनमध्ये जगातील सर्वात मोठ्या स्टॉक एक्स्चेंजपैकी एक आहे.
SSE हे जगातील तिसरे मोठे स्टॉक एक्सचेंज आणि आशियातील सर्वात मोठे स्टॉक एक्सचेंज आहे.
यामध्ये 1,500 पेक्षा जास्त पब्लिक लिमिटेड कंपन्यांचा समावेश आहे ज्यांचे एकत्रित बाजार भांडवल US$6.87 ट्रिलियन आहे.
SSE ला पाश्चात्य एक्सचेंजेसपासून वेगळे करते ते म्हणजे सरकारी नियमन.
चिनी सरकार इक्विटी मार्केटचे नियमन करते आणि त्यांच्या देशांतर्गत कंपन्यांमधील परदेशी गुंतवणुकीची जोरदार छाननी केली जाते.
स्थानिक युआन चलनात किंमत असलेले वर्ग ‘अ’ शेअर्स केवळ देशांतर्गत गुंतवणुकीसाठी आहेत.
दुसरीकडे, वर्ग ‘बी’ शेअर्स जे यूएस डॉलरमध्ये उद्धृत केले जातात ते परदेशी आणि देशांतर्गत गुंतवणूकदारांसाठी उपलब्ध आहेत.
SSE चा बेंचमार्क इंडेक्स हा SSE कंपोझिट इंडेक्स आहे, ज्यामध्ये एक्सचेंजमधील सर्व स्टॉक समाविष्ट आहेत.
इतर निर्देशांकांमध्ये SSE 50 निर्देशांक आणि SSE 180 निर्देशांक समाविष्ट आहेत, जे अनुक्रमे शीर्ष 50 आणि 180 समभागांचे फ्लोट-समायोजित कॅपिटलायझेशन निर्देशांक आहेत.

2. नॅशनल असोसिएशन ऑफ सिक्युरिटीज डीलर्स ऑटोमेटेड कोटेशन (NASDAQ), USA

दुसऱ्या क्रमांकावर NASDAQ आहे.
हे एक्सचेंज 1971 मध्ये स्थापन झालेले आणि जगातील पहिले इलेक्ट्रॉनिक पद्धतीने व्यापार केलेले स्टॉक एक्सचेंज आहे .
3,000 पेक्षा जास्त सूचीबद्ध कंपन्यांसह, NASDAQ चे एकूण बाजार भांडवल US$28.3 ट्रिलियन आहे.
जगातील सर्वात मोठ्या स्टॉक एक्स्चेंजपैकी एक म्हणून, NASDAQ हे Apple (NASDAQ: AAPL), Microsoft (NASDAQ: MSFT) आणि Alphabet (NASDAQ: GOOGL) सारख्या उल्लेखनीय कंपन्यांचे घर आहे.

1 . न्यूयॉर्क स्टॉक एक्सचेंज (NYSE), यूएसए

US$26.2 ट्रिलियनच्या बाजार भांडवलासह, NYSE हे जगातील सर्वात मोठे स्टॉक एक्सचेंज आहे.
NYSE हे 1792 मध्ये स्थापन झालेल्या सर्वात जुन्या स्टॉक एक्स्चेंजपैकी एक आहे आणि त्यात 2,400 हून अधिक सूचीबद्ध कंपन्या आहेत.
Coca Cola (NYSE: KO), वॉलमार्ट (NYSE: WMT) आणि J.P. मॉर्गन चेस (NYSE: JPM) सारख्या जागतिक कंपन्यांचा समावेश न्यूयॉर्क स्टॉक एक्सचेंज मध्ये आहे .
अमेरिकन स्टॉक एक्स्चेंजने नेहमीच वैधतेची उच्च भावना बाळगली आहे, जी शेवटी तेथे व्यापार करणाऱ्या कंपन्यांना भांडवल आणि निधी उभारणीसाठी सुलभ प्रवेश प्रदान करते.
NYSE वरील सर्वात सामान्य निर्देशांकांपैकी एक म्हणजे Dow Jones Industrial Average (DJIA), 30 सर्वात प्रमुख समभागांचा किंमत-वेटेड निर्देशांक आहे .
इतर लोकप्रिय निर्देशांकांमध्ये S&P 500 निर्देशांक यांचा समावेश होतो, जो USA मधील 500 सर्वात मोठ्या कंपन्यांचा मागोवा घेतो आणि रसेल 2000, बाजार निर्देशांक जो 2,000 स्मॉल-कॅप कंपन्यांचा मागोवा घेतो.